Επαναφορά των Σκαμμάτων με Άμμο στο Πεδίο του Άρεως (ΜΕΡΟΣ 1)

Πόσες φορές έχουμε δει μικρά παιδιά, κυρίως προσχολικής ηλικίας, να παίζουν με το χώμα στα δρομάκια του Πεδίου του Άρεως, δίπλα στους γονείς τους που ξεκουράζονται στα παγκάκια; Ευτυχώς, το πάρκο μας διαθέτει αρκετά παγκάκια, δίνοντας τη δυνατότητα στους επισκέπτες να απολαμβάνουν τον χώρο.
Κάποτε, το παιχνίδι των παιδιών περιλάμβανε αναπόσπαστα τα σκάμματα με άμμο. Τα μικρότερα έπαιζαν με τα χέρια, με φτιαράκια και κουβαδάκια, ενώ τα μεγαλύτερα παιδιά χρησιμοποιούσαν τον χώρο για άλματα σε μήκος.
Όμως, με την πάροδο του χρόνου, αυτά τα σκάμματα εξαφανίστηκαν. Στην εποχή της τσιμεντοποίησης, το χώμα και τα χορτάρια θεωρήθηκαν συνώνυμα της βρωμιάς, ενώ η επίστρωση με τσιμέντο ή πλακάκια επικράτησε ως δείγμα καθαριότητας. Επιπλέον, υπήρξε ανησυχία για την υγιεινή, κυρίως λόγω των περιττωμάτων των ζώων.
Πού μας οδήγησε αυτό;
Τα παιδιά πλέον παίζουν μέσα στα σπίτια, συνήθως με ηλεκτρονικά παιχνίδια, είτε μόνα τους είτε με συνομήλικους μέσω οθονών. Στην καλύτερη περίπτωση, αν υπάρχει κοντά, επισκέπτονται κάποια παιδική χαρά, η οποία όμως δεν περιλαμβάνει φυσικά στοιχεία, όπως χώμα και άμμο.
Γιατί η επαφή με το χώμα είναι σημαντική;
Τα παιδιά, ιδιαίτερα προσχολικής ηλικίας, έχουν έντονη επιθυμία να αγγίζουν και να παίζουν με φυσικά υλικά. Αυτό αποδεικνύεται από τις εικόνες τους όπου, στα ελάχιστα σημεία που έχει απομείνει χώμα, σπεύδουν να το εξερευνήσουν.
Οφέλη των Σκαμμάτων με Άμμο για τα Παιδιά
✅ Ανάπτυξη δημιουργικότητας και φαντασίας
Η άμμος είναι ένα ευέλικτο υλικό που επιτρέπει στα παιδιά να χτίζουν, σκάβουν και πειραματίζονται, ενισχύοντας τη φαντασία και την ικανότητα επίλυσης προβλημάτων.
✅ Ενίσχυση της αισθητηριακής ανάπτυξης
Το παιχνίδι με την άμμο ενεργοποιεί την αφή, την όραση και την κίνηση, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη λεπτής κινητικότητας και της αισθητηριακής επεξεργασίας.
✅ Βελτίωση κοινωνικών δεξιοτήτων
Τα σκάμματα με άμμο προωθούν το ομαδικό παιχνίδι, καθώς τα παιδιά συνεργάζονται, μοιράζονται εργαλεία και αναπτύσσουν επικοινωνιακές δεξιότητες μέσα από παιχνίδια ρόλων.
Το Πεδίο του Άρεως: Ένα Πάρκο, Όχι Μόνο Δύο Παιδικές Χαρές
Σήμερα, το Πεδίο του Άρεως διαθέτει δύο παιδικές χαρές, καμία από τις οποίες δεν έχει σκάμμα με άμμο. Όμως, ένα πάρκο δεν πρέπει να περιορίζεται στις παιδικές χαρές – ολόκληρος ο χώρος πρέπει να είναι ένας χώρος ανακάλυψης και ελεύθερου παιχνιδιού.
Τα δρομάκια, τα ξέφωτα και τα παρτέρια μπορούν να προσφέρουν στα παιδιά την αίσθηση της εξερεύνησης, δίνοντάς τους την ευκαιρία να αλληλεπιδράσουν με το φυσικό περιβάλλον. Φυσικά, η εποπτεία των γονέων είναι απαραίτητη, προσαρμοσμένη στις σύγχρονες απαιτήσεις ασφάλειας.
Η Ανάπλαση 2008-2011 και η Εγκατάλειψη των Σκαμμάτων
Κατά την ανάπλαση του Πεδίου του Άρεως (2008-2011), ο αρχιτέκτονας Αλέξανδρος Τομπάζης είχε σχεδιάσει σκάμματα με άμμο σε διάφορα σημεία του πάρκου, καθώς και ένα σκάμμα σε κάθε παιδική χαρά.
Δυστυχώς, με το πέρασμα των χρόνων και μέσα στο γενικότερο κλίμα εγκατάλειψης, τα σκάμματα αφέθηκαν να γεμίσουν χόρτα, ενώ η άμμος μετατράπηκε σε σκληρό χώμα.
Το τελευταίο σκάμμα, που βρισκόταν στο παρτέρι απέναντι από την πλατεία Γαρδένιας, ήταν σημείο παιχνιδιού για δεκάδες παιδιά. Ωστόσο, όταν ζητήθηκε από τη διεύθυνση του πάρκου η αντικατάσταση της άμμου, έγινε πλήρως ακατάλληλη παρέμβαση – αντί για άμμο, έριξαν γαρμπίλι οικοδομής (!), ένα υλικό επικίνδυνο για τα μικρά παιδιά.
Τι Μπορεί να Γίνει Σήμερα
Συντήρηση και αποκατάσταση των υφιστάμενων σκαμμάτων
Η Περιφέρεια Αττικής οφείλει να αναλάβει την επισκευή των προϋπαρχόντων σκαμμάτων, προσθέτοντας κατάλληλη άμμο ή παιδικό χαλίκι.
Προστασία των σκαμμάτων από ζώα
Η κατασκευή ενός χαμηλού ξύλινου φράχτη γύρω από τα σκάμματα μπορεί να αποτρέψει τη μόλυνση της άμμου από ζώα.
Προσθήκη σημείων καθαρισμού
Η τοποθέτηση μιας μικρής βρύσης κοντά στα σκάμματα θα επιτρέψει στα παιδιά να ξεπλένουν τα χέρια τους μετά το παιχνίδι.
Τακτικός καθαρισμός και αντικατάσταση άμμου
Για λόγους υγιεινής και ασφάλειας, η άμμος πρέπει να ανανεώνεται ανά τακτά διαστήματα.
Ποτέ δεν Είναι Αργά
Η επιστροφή των σκαμμάτων με άμμο δεν είναι απλώς μια νοσταλγική ιδέα, αλλά μια ουσιαστική ανάγκη για τα παιδιά της πόλης.
Η επαφή με το χώμα, το σκάψιμο και το ελεύθερο παιχνίδι δεν είναι απλώς χαρά και διασκέδαση, αλλά απαραίτητα ερεθίσματα για τη σωματική, αισθητηριακή και κοινωνική τους ανάπτυξη.
  Ώρα να δώσουμε στα παιδιά μας ξανά τη χαρά του παιχνιδιού στην άμμο!