ΜΕΡΟΣ 4ο
Τι συνέπειες έχει η Κλιματική Αλλαγή για την Ελλάδα;
Στην Ελλάδα δεν υπάρχει περιοχή που να μην βιώνει την Kλιματική Αλλαγή και να μην πληρώνει το κόστος.
Στην Αθήνα κυρίως βιώνουμε την ένταση και διάρκεια των καυσώνων και την ένταση και διάρκεια βροχοπτώσεων. Η συστηματική πλέον χρήση κλιματιστικών το καλοκαίρι οδηγεί σε συχνά αφόρητο αστικό περιβάλλον.
Στο Γράφημα 1 από το πρόγραμμα Copernicus της Ευρωπαϊκής Ένωσης εμφανίζονται οι περιοχές γύρω από την Μεσόγειο που το 2021 ο καύσωνας κράτησε για πολύ μεγαλύτερες περιόδους από τις συνηθισμένες.
Γράφημα 1
Τι συμβαίνει όμως και εκτός των πόλεων;
To καλοκαίρι του 2021 η περιεκτικότητα σε υγρασία των επιφανειακών εδαφών σε ολόκληρη την Ισπανία και στο μεγαλύτερο μέρος της Ιταλίας, της Ελλάδας και των κεντρικών Βαλκανίων έφτασε σε ένα «κρίσιμο χαμηλό» επίπεδο. Το μειωμένο νερό που διατίθεται στη βλάστηση μείωσε τη διαπνοή και την επακόλουθη επίδραση ψύξης στον περιβάλλοντα αέρα.
Αν και τέτοιες ξηρές συνθήκες δεν είναι ασυνήθιστες στη νότια Ευρώπη, οι περιοχές όπου ο αριθμός των ημερών με «χαμηλή» και «κρίσιμα χαμηλή» περιεκτικότητα σε υγρασία ήταν υψηλότερος από το συνηθισμένο και ο αντίκτυπος ήταν σημαντικός.
Το πιο κάτω Γράφημα 2 δείχνει τις περιοχές που το έδαφος έχει πολύ χαμηλή υγρασία σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο
Γράφημα 2
Ο καύσωνας εκτός από τις οδυνηρές συνέπειες στην αγροτική παραγωγή οδηγεί και σε έξαρση των πυρκαγιών. Στην λεκάνη της Μεσογείου το καλοκαίρι στου 2021 κάηκαν εκτάσεις 8 εκατ. στρεμμάτων. Στο γράφημα 3 φαίνονται οι περιοχές των πυρκαγιών. Όσο μεγαλύτερο είναι το μέγεθος του κύκλου τόσο μεγαλύτερη είναι η καμένη έκταση
Γράφημα 3
Δυστυχώς αυτά τα φαινόμενα θα οξύνονται όσο δεν λαμβάνονται μέτρα να μειωθούν οι ανθρωπογενείς επιπτώσεις στην υπερθέρμανση του πλανήτη αλλά και μέτρα για την αντιμετώπιση αυτών των επιπτώσεων.
Πολλοί δεν αντιλαμβανόμαστε το σημαντικό πρόβλημα ή δεν γνωρίζουμε τι θα κάνουμε. Εξαίρεση είναι οι νέοι που πλέον ανησυχούν σημαντικά για τις συνέπειες της Κλιματικής Αλλαγής.
Το πρόβλημα είναι κυρίως κοινωνικό. Το πως θα αντιληφθούμε ότι το περιβάλλον δεν είναι αναλώσιμος πόρος ούτε αναπτυξιακό εμπόδιο.
Χαρακτηριστική είναι η αεροφωτογραφία του λεκανοπεδίου της Αττικής.
Το 1940 το φυσικό έδαφος στην Αθήνα υπολογιζόταν σε 12 τ.μ. ανά κάτοικο, το 1965 σε 6 τ.μ. ανά κάτοικο. Σήμερα σύμφωνα με τις εκθέσεις του ΟΟΣΑ η Αθήνα βρίσκεται πλέον στην 4η θέση πριν το τέλος αναφορικά με τους χώρους πρασίνου που αντιστοιχούν σε κάθε πολίτη. Μόλις 0,96 m2 πρασίνου ανά κάτοικο!
Εν τούτοις το κυρίαρχο μοντέλο στην χώρα φαίνεται να συνεχίζει να είναι αυτό της Ανάπτυξης-Αξιοποίησης μέσω της τσιμεντοποίησης. Οι τσιμεντένιες και ασφάλτινες κατασκευές, «σφραγίζουν» το έδαφος, ελαττώνουν το πράσινο, μειώνουν την δυνατότητα απορρόφησης της βροχής, αυξάνουν την θερμοκρασία και φυσικά κάνουν λιγότερο βιώσιμες τις πόλεις μας και πιο ευάλωτες στις συνέπειες της Κλιματικής Αλλαγής.
Η απάντηση δεν μπορεί να είναι άλλη από το «Σκέψου σφαιρικά δράσε τοπικά». Η ευημερία των πολιτών και η βιώσιμη κοινωνία απαιτεί συνεχή επαγρύπνηση.
Να γίνουμε φορείς της αλλαγής νοοτροπίας για να προστατεύσουμε την υγεία μας, την ευημερία μας και να μην επιτρέψουμε στην απληστία, την αδιαφορία και τα στενά συμφέροντα να δρουν ενάντια στο συμφέρον της κοινωνίας.